Μηχανισμοί θωράκισης για την ασφαλιστική απάτη

Στη Βρετανία εκτιμάται ότι κάθε χρόνο δεν εντοπίζονται περιστατικά απάτης που ανέρχονται σε 2,2 δις ευρώ.

Σε σημαντικό πρόβλημα για την ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά εξελίσσονται τα φαινόμενα απάτης, τα οποία σύμφωνα με έκθεση της Ασφαλιστικής και Αντασφαλιστικής Ομοσπονδίας, Insurance Europe,  αποτελούν το 10% των αποζημιώσεων. 
H μείωση και η καταπολέμηση της ασφαλιστικής απάτης αποτελεί για την ευρωπαική ομοσπονδία προτεραιότητα, καθώς όπως αναφέρεται δεν πρόκειται για μία απάτη χωρίς θύματα. Τις συνέπειες τις ασφαλιστικής απάτης υφίστανται τόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες όσο και οι ασφαλισμένοι που βλέπουν τα ασφάλιστρα τους να αυξάνονται.

Παρά τη διαφορετικότητα που παρουσιάζουν τα φαινόμενα ασφαλιστικής απάτης από χώρα σε χώρα ο στόχος παραμένει ο ίδιος: να διαπιστωθεί σε ποιο βαθμό οι πρωτοβουλίες που λαμβάνονται είναι αποτελεσματικές και που χρειάζεται να πραγματοποιηθούν και άλλες δράσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς. Αρκετές αγορές συλλέγουν ακριβή στοιχεία για το το φαινόμενο αυτό. Για παράδειγμα:

Στοιχεία για την ασφαλιστική απάτη στο Ηνωμένο Βασίλειο:

• Παρά το γεγονός ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες εντοπίζουν περισσότερες περιπτώσεις ασφαλιστικής απάτης από ότι στο παρελθόν, εκτιμάται ότι περίπου 2,2 δισ. ευρώ των περιπτώσεων απάτης δεν εντοπίζονται κάθε χρόνο.
• Η αξία των εντοπισμένων περιπτώσεων αυξήθηκε κατά 7% και ανήλθε το 2011 σε 1.148 εκατ. ευρώ από 919 εκατ. λίρες το 2010.
• Το 2011 αποκαλύφθηκαν από τις ασφαλιστικές εταιρείες 138.814 παράνομες απαιτήσεις αποζημίωσης – δηλαδή περίπου 2.670 περιπτώσεις την εβδομάδα.
• Οι εντοπισμένες περιπτώσεις απάτης αντιπροσώπευαν το 5,7% του συνόλου των απαιτήσεων, έναντι 5% το 2010

Γερμανία

Σύμφωνα με έρευνα τουλάχιστον οι μισές αξιώσεις αποζημιώσεων για tablet και smartphones εκτιμάται ότι ήταν ψευδείς.

Σουηδία

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία:
• Οι επιθεωρητές των ασφαλιστικών εταιρειών διεξήγαγαν το 2011 περίπου 6.200 ελέγχους, όπου αποκάλυψαν απάτες ύψους 40 δις
• Το 10-20% των ψευδών απαιτήσεων αφορούν γεγονότα που δεν έχουν συμβεί ποτέ και 80-90% των ψευδών αξιώσεων αφορούν υπερβολές για πραγματικά περιστατικά

Γαλλία
Τα στοιχεία της ασφαλιστικής Ένωσης FFSA δείχνουν πως το 2011 κατεγράφησαν 35.042 ψευδείς αξιώσεις από τις οποίες η ασφαλιστική βιομηχανία γλίτωσε 168 εκατ. ευρώ.

Φινλανδία
Σύμφωνα με μελέτη σε δείγμα 1.000 ατόμων, που πραγματοποίησε η ασφαλιστική ένωση FFI το 2012, το 27% των πολιτών γνωρίζουν ένα άτομο που έχει διαπράξει απάτη εναντίον της ασφαλιστικής του εταιρείας. Το ποσοστό αυτό ήταν περίπου 25% το 2010.

Οι συνέπειες

Η ασφαλιστική απάτη επηρεάζει πέρα από τις ασφαλιστικές εταιρείες, των οποίων στρέφεται εναντίον, και τους ασφαλισμένους, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν το κόστος αυτό μέσα από τις επιβαρύνσεις που γίνονται στα ασφάλιστρα τους. Επιπλέον επηρεάζει και τη λειτουργία των εταιρειών, καθώς όταν εντοπίζονται τέτοιου είδους φαινόμενα οι ασφαλιστές διενεργούν περισσότερους ελέγχους στους φακέλους των ασφαλισμένων και έτσι χάνουν πολύτιμο χρόνο, τον οποίο θα μπορούσαν να έχουν αφιερώσει στην εξέταση αποζημιώσεων με αληθή στοιχεία. Επιπρόσθετα, στοιχεία από πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι ασφαλιστικές απάτες συχνά διευκολύνουν ή συνδέονται με άλλα σοβαρά εγκλήματα.

 • Σύμφωνα με την Ένωση Ασφαλιστικών εταιρειών στη Δανία (F&P), οι ασφαλιστικές εταιρείες παρακρατούν περίπου 67 εκατ. ευρώ από πληρωμές αποζημιώσεων λόγω τεκμηριωμένης απάτης
• Στη Γερμανία, οι εκτιμήσεις της Ένωσης GDV αναφέρουν ότι το κόστος της απάτης ξεπερνά τα  4 δισ. ευρώ κάθε χρόνο
 • Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ABI εκτιμά ότι η ασφαλιστική απάτη προσθέτει κατά μέσο όρο στα ετήσια ασφάλιστρα κάθε ασφαλιζόμενου περίπου 50 λίρες
• Οι αρχές στη Σουηδία εξάρθρωσαν κύκλωμα το οποίο είχε στήσει περίπου 215 τροχαία ατυχήματα. Η δραστηριότητα του κυκλώματος επηρέασε την πλειοψηφία των ασφαλιστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στους γενικούς κλάδους

Όπως αναφέρει η Insurance Europe στην έκθεση της οι ασφαλιστικές εταιρείες συνεχίζουν να επιτελούν το ρόλο τους, να στηρίζουν τους ασφαλισμένους και να αποζημιώνουν το ταχύτερο δυνατό τους πελάτες τους που βρίσκονται σε ανάγκη. Προσπαθούν επίσης να διατηρήσουν τις ισορροπίες μεταξύ των περιπτώσεων που πρέπει να διερευνηθούν αλλά και των ασφαλισμένων που πρέπει να αποζημιωθούν άμεσα.

Οι ασφαλιστικές λαμβάνουν τα μέτρα τους για την απάτη. Οι επιπτώσεις για αυτούς που τη διαπράττουν είναι οι ακόλουθες:

 • Άρνηση πληρωμής αποζημίωσης ή πληρωμή των απαιτήσεων
 • Ακύρωση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου
 • Έρευνα από την ασφαλιστική εταιρεία. Ο  ασφαλιστής εξετάζει ενδελεχώς όλα τα στοιχεία και τις δαπάνες
 • Δε θα είναι εν συνεχεία εύκολο να έχει πρόσβαση σε ασφαλιστικές και άλλες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες
• Αναφορά της υπόθεσης στην αστυνομία για περαιτέρω έρευνα
• Δίωξη και κράτηση
• Ποινικό μητρώο

Τι κάνουν οι ασφαλιστικές

Τα μέτρα και οι πρωτοβουλίες που λαμβάνουν οι ενώσεις και οι ασφαλιστικές εταιρείες διαφέρουν. Για παράδειγμα:
• Σε πολλές χώρες, οι ασφαλιστές ανταλλάσσουν σχετικές πληροφορίες για να εντοπίζουν πιθανές απάτες. Στην ανταλλαγή εμπειριών οι ασφαλιστές λειτουργούν με απόλυτη διαφάνεια και σεβασμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των ασφαλισμένων. Χώρες που συνεργάζονται μεταξύ τους είναι: Κροατία, Εσθονία, Φινλανδία,  Γερμανία, Ιρλανδία, Μάλτα, Νορβηγία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο και στη διαδικασία αυτή αναμένεται να μπει και η Κύπρος.

• Διασυνοριακή συνεργασία υπάρχει επίσης. Για παράδειγμα, οι σκανδιναβικές χώρες συναντώνται τακτικά για να συζητήσει όσον αφορά τις τάσεις, τα ζητήματα και τις κοινές προκλήσεις δεδομένου ότι οι συμπεριφορές που εντοπίζονται σε μία χώρα είναι πιθανό να εξαπλωθούν και στις γειτονικές χώρες.

• Σε αρκετές χώρες, όπως η Γαλλία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ιδρύσει ενώσεις που μάχονται για την καταπολέμηση της ασφαλιστικής απάτης.
 - Στη Γαλλία έχει δημιουργηθεί από το 1989 το Agence pour la lutte contre
la fraude ΰ l’assurance, ALFA, που ερευνά ύποπτες αξιώσεις. Στόχος του ALFA είναι η δημιουργία των κατάλληλων εργαλείων, που θα βοηθήσουν τη βιομηχανία στην αποκάλυψη περιστατικών απάτης. Στις δραστηριότητες του σήμερα περιλαμβάνονται: η εκπαίδευση και πιστοποίηση των ανακριτών απάτης, συμβουλές για το πώς να χειριστεί κανείς ψευδείς αξιώσεις που στρέφονται εναντίον αρκετών ασφαλιστικών ταυτόχρονα και συμβουλές σχετικά με τη διαχείριση των σχέσεων με τις δικαστικές αρχές.

- Στη Σουηδία οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν δημιουργήσει ειδικές ερευνητικές μονάδες που ασχολούνται με την ασφαλιστική απάτη. Η Insurance Sweden ενθαρρύνει αυτές τις μονάδες να κάνουν αναφορά στην αστυνομία αν ανιχνευθεί ή υπάρχει υπόνοια για απάτη.

- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Insurance Fraud Bureau (IFB) εστιάζει στην ανίχνευση και την πρόληψη του οργανωμένου ασφαλιστικού εγκλήματος. Η IFB οδηγεί ή συντονίζει την δράση του κλάδου στην αποκάλυψη κυκλωμάτων και συνεργάζεται στενά με την αστυνομία και τις εμπλεκόμενες
υπηρεσίες. Ενθαρρύνει και βοηθά τους ανθρώπους να αναφέρουν ύποπτα περιστατικά ανώνυμα μέσω διαδικτύου. Το έργο του IFB από το 2006 που ξεκίνησε είχε ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα, καθώς συνέβαλε σε πολυάριθμες συλλήψεις και την «αποταμίευση» δεκάδων εκατομμυρίων λιρών προς όφελος τόσο των ασφαλιστικών όσο και των ασφαλισμένων.

 • Πολλές χώρες συνεργάζονται στενά με τις αρχές επιβολής του νόμου, όπως η Κροατία, η Δανία, η Εσθονία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
 - Σύμφωνα με στοιχεία των αρμόδιων αρχών πολλές υπηρεσίες δεν γνωρίζουν πως να διεξάγουν απλούς ελέγχους σχετικά με το αν κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό όχημα είναι κλεμμένο. Για αυτό το λόγο σήμερα συνεργάζονται οι εθνικές αρχές με την Europol και την Interpol
- Στη Δανία οι ασφαλιστικές εταιρείες καλούνται να αναφέρουν κάθε τεκμηριωμένη απάτη στην αστυνομία. Η Ένωση F&P μάλιστα πραγματοποιεί επαιδευτικά σεμινάρια πάνω στην καταπολέμηση της απάτης στην Αστυνομική Ακαδημία της Δανίας. Πέρα από αυτό πρώην αστυνομικοί συχνά απασχολούνται στην ασφαλιστική βιομηχανία σε τμήματα καταπολέμησης της απάτης, με στόχο να συμβάλλουν στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων.
- Στην Κροατία, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών ξεκίνησε ένα πρωτόκολλο για τη συνεργασία στην καταπολέμηση της ασφαλιστικής απάτης το 2002. Το πρωτόκολλο επισημοποιεί τη συνεργασία μεταξύ ασφαλιστών, της αστυνομίας, του δικαστικού σώματος και άλλων φορέων. Το πρωτόκολλο έχει
διεθνή εμβέλεια και υπογράφεται από αρκετές ασφαλιστικές ενώσεις στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας, της Τσεχίας, της Σλοβενίας
και της Ουγγαρίας.
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Insurance Fraud Enforcement Department (IFED), που
χρηματοδοτείται από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2012 και αποτελεί τμήμα της αστυνομία του Λονδίνου. Διερευνά υποθέσεις που καταγγέλλουν οι ασφαλιστές σε όλους τους κλάδους ασφάλισης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους πρώτους εννέα μήνες λειτουργίας του έκανε πάνω από 200 συλλήψεις, που αφορούσαν αξιώσεις 12 εκατ. λιρών.

• Στην Ισπανία, σχεδόν όλες οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν ορίσει «επικεφαλής» κατά της απάτης. Οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα έχουν πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες και ι στοιχεία από την αστυνομία σχετικά με τις τρέχουσες έρευνες.

•  Η τεχνολογία αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει στην εξιχνίαση υποθέσεων με ψευδείς αξιώσεις. Συχνά χρησιμοποιούνται ηλεκτρονικές συσκευές για την ανίχνευση της γνησιότητας των εγγράφων που κατατίθενται στις εταιρείες, καθώς και πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στο ευρύ κοινό μέσα από ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Στη Σουηδία, λόγου χάρη, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν προηγμένες συσκευές «ανάγνωσης» κλειδιών, τις οποίες χρησιμοποιούν για να διαπιστώσουν αν τα κλειδιά ενός κλεμμένου οχήματος που παραδίδει ο ιδιοκτήτης ανήκουν όντως στο όχημα.
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκαλύφθηκε μέσω Facebook ένας ασφαλισμένος που ενώ είχε δηλώσει στην ασφαλιστική ότι είχε τραυματιστεί αναρτήθηκαν φωτογραφίες του, στις οποίες συμμετείχε σε φιλανθρωπικό αγώνα

• Εκπαίδευση του προσωπικού της αστυνομίας και στελεχών της ασφαλιστικής βιομηχανίας γίνεται επίσης σε πολλές χώρες:
- Στη Δανία η F&P διοργανώνει για τα μέλη του σεμινάρια, τα οποία αφορούν τους κλάδους γενικής ασφάλισης αλλά μπορεί επίσης να είναι προσαρμοσμένα
σε συγκεκριμένους τομείς, όπως τα κλειδιά του αυτοκινήτου, τη μεταφορά αποσκευών στα αεροδρόμια, κώδικες δεοντολογίας για
ερευνητές, την ασφάλιση του περιεχομένου των νοικοκυριών και ούτω καθεξής. Εκπαίδευση παρέχεται επίσης σε όσους εργάζονται στην ανίχνευση της απάτης όπως στους ερευνητές, τους επικεφαλής τμημάτων και σε αυτούς που χειρίζονται αξιώσεις.
-  Στn Γερμανία πραγματοποιείται ετήσια εκπαίδευση στους υπαλλήλους που διαχειρίζονται τις αποζημιώσεις από επαγγελματίες του ασφαλιστικού κλάδου, νομικούς συμβούλους, ειδικούς τεχνικούς, αστυνομία, εμπειρογνώμονες και ιατρικούς επιστήμονες. Οι συμμετέχοντες μπορούν να λάβουν μέρος σε εξετάσεις για την απόκτηση πιστοποιητικού στην ανίχνευση απάτης.
-  Στο Ηνωμένο Βασίλειο, φορείς όπως η IFB και IFED έχουν οργανώσει ειδικευμένα εργαστήρια για την αντιμετώπιση της απάτης του προσωπικού, καθώς και πολλές ασφαλιστικές εταιρείες λειτουργούν συμπληρωματικά
προγράμματα κατάρτισης, τα οποία περιλαμβάνουν και αξιολογήσεις-επαίνους στους εργαζόμενους που δίνουν έμφαση στην καταπολέμηση της απάτης
- Στη Φινλανδία, η ασφαλιστική ομοσπονδία έχει αναλάβει τη διοργάνωση σεμιναρίων που γίνονται σε συνεργασία με την αστυνομία, άλλες αρχές και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τα τελευταία 30 χρόνια.

• Η χρήση των "γραμμών εξαπάτησης" έχει βρει ανταπόκριση σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τα μέλη του κοινού μπορούν να καλέσουν σε τηλεφωνική γραμμή βοήθειας για να αναφέρουν ύποπτες ή ή ασφαλιστικές απάτες που γνωρίζουν πως έχουν τελεσθεί. Το γεγονός ότι τηρείται η ανωνυμία του ανθρώπου που κάει την αναφορά έχει αναμφίβολα παίξει θετικό ρόλο.
- Στην Ιρλανδία, ένας ασφαλισμένος είχε αναφέρει στο συμβόλαιο του ότι ποτέ δεν είχε καταδικαστεί για αδίκημα σχετικό με τον κλάδο αυτοκινήτου. Ωστόσο, η ασφαλιστική εταιρεία έλαβε μια ανώνυμη πληροφορία που έφτασε στην τηλεφωνική γραμμή καταγγελιών Insurance Confidential hotline ότι τα στοιχεία που είχε δηλώσει ήταν ψευδή. Η εσωτερική ομάδα έρευνας διεξήγαγε περαιτέρω έρευνες, και η διερεύνηση του θέματος κατέληξε στην αστυνομία. Εν τέλει αποδείχτηκε  ότι ο ασφαλισμένος είχε καταδικαστεί στο παρελθόν για οδήγηση χωρίς δίπλωμα αλλά και για δήλωση ψευδών στοιχείων σε ασφαλιστική εταιρεία.
Το δικαστήριο του επέβαλε τετράμηνη φυλάκιση με αναστολή. 

Πηγή: Insuranceworld.gr